Kimler Türk Soyludur?

Annesi, babası veya daha eski kuşaklardan atalarından birisi Türk vatandaşı ise kişi Türk soylu sayılmaktadır. Ancak bunu Türkiye Cumhuriyeti resmi makamlarından alınmış olan bir evrak ile ispatlamalıdır.

Türk Soylu Belgesine Sahip Olmanın Avantajları

Türk soylu belgesine sahip olan yabancılar, yabancılara yasak olan meslekleri çalışma izni alarak yapabilmekte. Öte yandan Türk soylu belgesine sahip birisi için çalışma izni almak, normal bir yabancı için çalışma izni almaya göre daha kolaydır.

Özetle bu belgeye sahip olanlar aşağıdaki haklara sahiptir:

• Yabancılara yasak olan meslekleri çalışma izni alarak gerçekleştirebilirler,
• Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışabilirler,
• Çalışma izni almak daha kolaydır.
•  

Bu belgeyi alan kişi Türkiye Cumhuriyeti nüfus kaydına kaydedilir.

Türk Soylu Belgesine Sahip Olmak;

Türk vatandaşı olmak demek değildir. Türk vatandaşlığına başvuru hakkı da kazandırmaz. Sadece çalışma izni alırken bazı kriterlerden muafiyet ve yabancılara yasak olan meslekleri icra edebilme yetkinliği sağlar.

Türk Soylu Yabancılara Nasıl Çalışma İzni Alınır?

1981 yılında çıkartılan 2527 sayılı kanun Türkiye’de ikamet eden Türk soylu yabancıların ihtiyaç duyulan meslek ve sanatları serbestçe yapabilmelerine, Kamu, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Güvenlik Teşkilatı hariç olmak üzere, özel kuruluş veya işyerlerinde bu meslek ve sanat dallarında çalıştırılabilmelerine olanak sağlamaktadır. 4817 sayılı Kanun çıktıktan sonra 2527 sayılı Kanunda Türk soylu yabancılara çalışma izni verme yetkisinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda olduğu belirtilmiştir. Bununla birlikte İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarından görüş alınması hüküm altına alınmıştır. Kanunla birlikte aynı yıl Kanunun Uygulama Yönetmeliği de çıkartılmıştır.

Hangi Uyruklular Türk Soylu Sayılır?

Türk soylu yabancılar ile ilgili en büyük muamma hangi uy­rukluların sayılacağıdır. Çevre ülkelerden ve Balkan­lardan ülkemize gelen Türklerin bu kapsamda çalışma haklarından yararlanmak istedikleri bilinmektedir.

İçişleri Bakanlığınca çok gizli dereceli yönerge çıkartılmıştır. Bu kapsamda gelen çalışma izin başvurularını Çalışma Bakanlığı başta İçişleri Bakanlığı olmak üzere ilgili kuramların görüşlerini alarak ve mevzuata bakarak Türk soylu yabancılar kapsamına girip girmediğine karar verecektir. Uygulamada ağırlıklı olarak Balkan göçmenleri bu statüden yararlanmaktadır.

Genel olarak Türk vatandaşlığını kaybeden kişiler kayıp tarihinden itibaren yabancı muamelesine tabi tutulur, bu kişiler çalışma hakkı açısından da yabancı sayılırlar. Fakat yurtdışında yaşayan ve bulunduğu ülkenin vatandaşlığına geçmek isteyen Türk vatandaşları için bu hükme bir istisna getirilmiştir. Çifte vatandaşlığı kabul etmeyen devletlerde Türkler Türk vatandaşlığından ayrılmaya zorlanmaktadır. İşte Türk vatandaşlığından ayrılmak iste­memesine rağmen sosyal ve ekonomik sebeplerle bulunduğu ülkenin vatandaşlığına geçmek isteyen kişileri korumak amacıyla Türk Vatandaşlığı Kanununda değişikliğe gidilmiştir.

Kanunun 28. maddesine göre doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığım kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Bu haklardan birisi de çalışma hakkıdır. Türk Vatandaşlığı Kanunu sadece kamu görevliliği için sınırlama getirmiş bunun dışında çalışmayı istisnalar arasında saymamıştır. O halde 4817 sayılı kanunun kapsam dışında bıraktığı izin almak suretiyle vatandaşlıktan çıkarılanlar yani mavi kart almaya hak kazananlar çalışma izninden muaftırlar. Aynı zamanda bu Türk soylular yabancılara yasak meslekleri de yapabilirler.

Türk vatandaşlığından bu nedenle çıkan vatandaşların, Türk vatandaşlığı dolayısıyla kazanmış oldukları hakların önemli bir kısmının korunması için mavi kart uygulamasına gidilmiştir. Bu kişilere istemeleri halinde haklarını faydalanırken kullanacakları mavi kart düzenlenir. Mavi kart sahibi vatandaşlar Türkiye’ye geldiklerinde birçok işlem ve hizmet alanlarında Türk vatandaşı gibi muamele görürler. Mavi kart; kişilerin bizzat kendilerinin talebi halinde verilmektedir. Bu belgeyi, yurt dışında; Türk Dış Temsilci­liklerimiz, yurt içinde; Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlükleri vermeye yetkilidirler.

TÜRK SOYLULUK KİMLİĞİ NASIL ALINIR?

527 Sayılı Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de meslek ve sanatlarını serbestçe yapabilmelerine, kamu, özel kurum, kuruluş veya işyerlerinde çalıştırılabilmelerine ilişkin Kanun ile bu Kanunun Uygulamasına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca, Genel Müdürlükte yabancı uyruklulara ait nüfus kütüğü tutulur.

Bu kanun ve yönetmelik hükümlerine tabii olan Türk soylu yabancılar, yabancı nüfus kayıtlarını tesis ettirmekle yükümlüdür. Türk soylu yabancıların, nüfus kütüğüne kayıtlarının yapılabilmesi için ikamet ettikleri yer İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü veya İlçe Nüfus Müdürlüğüne müracaat etmeleri gereklidir.

Bu amaçla hazırlanmış bildirim formları ilgililerin mevcut belgelerine göre (pasaport, kimlik, uluslararası aile cüzdanı) doldurularak imzalanmalıdır. Belgelerin:

1. İkamet tezkeresi fotokopisinin okunaklı ve noterden tasdik edilmiş olması,
2. Pasaportun veya fotokopisinin tercüme edilmiş ve noterden tasdik edilmiş olması,
3. Diploma aslının veya yabancı ülkelerden alınmış ise denklik belgesinin noterden veya fakülteden tasdik edilmiş olması,
4. Vatandaşı olduğu Devletin Konsolosluğundan, Türk soylu olduğuna dair alınan belgenin aslı veya noterden tasdik edilmiş olması,
5. Evli ise uluslararası aile cüzdanının fotokopisinin noterden tasdik edilmiş olması,
6. Forma yapıştırılacak olan fotoğrafın son altı ay içerisinde çekilmiş olması ve ek olarak gönderilecek olan iki adet fotoğrafın da aynı olması gereklidir.

 Hazırlanacak olan dosya İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü tarafından doğrudan Genel Müdürlüğe gönderilir. Nüfus kayıtları yapıldıktan sonra kendilerine verilmek üzere düzenlenen "Yabancılara Mahsus Kimlik Belgesi" ilgili Valiliğe gönderilir ve ilgilisine teslim edilir.Nüfus kütüğüne kayıt edilen yabancılar medeni ve şahsi hallerinde meydana gelecek her türlü değişiklikleri Nüfus Müdürlüklerine bildirmek zorundadır. Yabancılar kendilerine daha önce düzenlenen "Yabancılara Mahsus Kimlik Belgesi"'nin süresinin sona ermesi veya diğer nedenlerle yenilenmesi için, ilgili Nüfus Müdürlüğüne dilekçe ile başvurarak durumlarının incelenmesi talebinde bulunabilirler.

Dilekçeye;

1. Süresi uzatılmış okunaklı ikamet tezkeresinin noterden tasdik edilmiş suretinin ,
2. Eski kimlik belgesinin aslının,
3. Son altı ay içerisinde çekilmiş iki adet fotoğrafın,

eklenerek gönderilmesi gereklidir.

Türk soylu yabancılara ait nüfus kayıtları, kişinin Türk vatandaşı olduğuna bir karine teşkil etmemekte ve vatandaşlık için bir hak doğurmamaktadır. Ancak çalışma izni alım işlemlerinde kolaylık sağlamaktadır.